31 marca 2025

GPSR, czyli czy TY producencie, dystrybutorze i dostawco internetowych platform handlowych spełniasz wymogi?

Rozporządzenie GPSR – nowe zasady bezpieczeństwa produktów w Unii Europejskiej

13 czerwca 2023 roku weszło w życie Rozporządzenie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (General Product Safety Regulation – GPSR). Nowe przepisy wprowadzają istotne zmiany dla producentów, importerów, dystrybutorów i operatorów platform internetowych, wzmacniając bezpieczeństwo produktów na rynku unijnym.

1. Zakres stosowania GPSR

GPSR (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988 z 10 maja 2023 r.) reguluje bezpieczeństwo wszystkich produktów konsumenckich, które nie są objęte szczegółowymi przepisami sektorowymi, wyłączając:

produkty lecznicze;
żywność i pasze;
żywe rośliny i zwierzęta;
organizmy oraz mikroorganizmy zmodyfikowane genetycznie;
produkty uboczne pochodzenia zwierzęcego i produkty pochodne;
środki ochrony roślin;
statki powietrzne określone w rozporządzeniu 2018/1139 w art. 2 ust. 3 lit. d)
sprzęt wykorzystywany przez konsumentów do przemieszczania się lub podróży, w przypadku gdy taki sprzęt obsługiwany jest bezpośrednio przez usługodawcę w kontekście świadczenia usługi transportowej, gdyż sprzęt ten musi być uwzględniany w związku z bezpieczeństwem świadczonej usługi
antyki.

Rozporządzenie dotyczy wszystkich podmiotów w łańcuchu dostaw:

Producentów – odpowiedzialnych za projektowanie i wprowadzanie bezpiecznych produktów na rynek,
Upoważnieni przedstawiciele - producent może wyznaczyć takiego przedstawiciela wykonując określone zadania producenta,
Importerów – którzy muszą zweryfikować, czy produkty spoza UE spełniają wymogi GPSR,
Dystrybutorów – którzy nie mogą udostępniać niebezpiecznych produktów,
Operatorów platform internetowych – którzy pełnią istotną rolę w nadzorze nad produktami sprzedawanymi w Internecie.

2. Kluczowe wymagania dotyczące bezpieczeństwa produktów

- Definicja produktu bezpiecznego

Zgodnie z art. 3 ust. 2 GPSR produkt jest uznawany za bezpieczny, jeśli przy normalnym i dającym się przewidzieć użytkowaniu nie stwarza ryzyka lub stwarza jedynie minimalne ryzyko zgodne z jego przeznaczeniem.

Pod uwagę bierze się m.in. (art. 6):
   •   cechy produktu (np. skład, projekt, instrukcje użytkowania),
   •   wpływ na grupy wrażliwe (np. dzieci, osoby starsze),
   •   zgodność z normami europejskimi,
   • sposób prezentacji produktu - zwłaszcza jego wygląd.

- Identyfikacja produktu

Nowe przepisy nakładają surowe wymogi na różne grupy:

Producenci gwarantują, że produkt jest bezpieczny, dzięki przeprowadzonej uprzednio analizie ryzyka i sporządzonej dokumentacji technicznej, a także dołączając jasne instrukcje i informacje na temat bezpieczeństwa produktu. Warto podkreślić, iż producentem staje się już nie tylko faktyczny wykonawca wyrobu, ale też ten podmiot, który zlecają wytworzenie produktu pod własną marką.
Importerzy zapewniają, aby do importowanego przez nich produktu były dołączone jasne instrukcje i informacje na temat bezpieczeństwa w języku łatwo zrozumiałym dla konsumentów, określonym przez państwo członkowskie, w którym produkt jest udostępniany na rynku (art. 11).

• Dystrybutorzy i sprzedawcy internetowi muszą monitorować bezpieczeństwo produktów i współpracować z organami nadzoru rynku.

3. Wzmocnione obowiązki dla dostawców internetowych platform handlowych (art.22)

Jedną z kluczowych zmian wprowadzonych przez GPSR jest większa odpowiedzialność dostawców internetowych platform handlowych. W przypadku sprzedaży przez marketplace, dostawcy:

projektują i organizują swój interfejs online w taki sposób, aby umożliwić przedsiębiorcom oferującym produkt podanie określonych w art. 22 ust. 9 informacji w odniesieniu do każdego oferowanego produktu oraz zapewnić wyświetlanie tych informacji lub udostępnianie ich konsumentom w inny łatwy sposób w ofercie produktu wystawionego na sprzedaż,
zapewniają wprowadzenie wewnętrznych procedur dotyczących bezpieczeństwa produktów,
obowiązani są dążyć w celu wyeliminowania lub, jeżeli nie jest to możliwe, ograniczania ryzyka, jakie stwarza produkt, który jest lub był oferowany online za pośrednictwem ich usług,
wyznaczają pojedynczy punkt kontaktowy, aby umożliwić konsumentom bezpośrednią i szybką komunikację z nimi w związku z kwestiami bezpieczeństwa produktów,
muszą korzystać co najmniej z portalu Safety Gate.

Publiczny interfejs systemu wczesnego ostrzegania Safety Gate, portal Safety Gate, umożliwia ogółowi społeczeństwa, w tym konsumentom, podmiotom gospodarczym oraz dostawcom internetowych platform handlowych, uzyskiwanie informacji na temat środków naprawczych podjętych w odniesieniu do produktów niebezpiecznych, obecnych na rynku Unii.

4. Obowiązki związane z wycofywaniem produktów i informowaniem konsumentów

- Nowe wymogi dotyczące wycofywania produktów

W przypadku stwierdzenia, że produkt stwarza zagrożenie, GPSR nakłada obowiązek:

natychmiastowego powiadomienia organów nadzoru i konsumentów oraz wprowadzenia środków naprawczych (art.9),
użycia skutecznych metod komunikacji, przypadku gdy nie można skontaktować się ze wszystkimi konsumentami,
umożliwienia konsumentom postępowania z niebezpiecznym produktem w formie zawiadomienia o odzyskaniu produktu (art. 36).

- Wzmocniona rola systemu Safety Gate/RAPEX

Safety Gate (dawniej RAPEX) pozostaje głównym systemem unijnym do zgłaszania niebezpiecznych produktów. GPSR rozszerza jego zastosowanie, wymagając, aby przedsiębiorcy monitorowali zgłoszenia i odpowiednio reagowali na ostrzeżenia publikowane przez inne podmioty (art. 27).

5. Kary za nieprzestrzeganie GPSR

Państwa członkowskie muszą ustanowić surowe sankcje za naruszenie przepisów GPSR, a rozporządzenie wskazuje jedynie, że

sankcje muszą być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające (art.44), niemniej zastosowanie może znaleźć tutaj ustawa o ogólnym bezpieczeństwie produktów z 2003 r. W ustawie wskazuje się kary do 100 000 zł, jednak uwzględniając w szczególności stopień oraz okoliczności naruszenia obowiązków, zatem każdorazowo poziom sankcji interpretowany jest indywidualnie.

6. Jak przygotować się do nowych wymagań GPSR?

Firmy powinny już teraz wdrożyć procedury dostosowawcze:
✔ Dokonać przeglądu dokumentacji i etykietowania produktów,
✔ Zaktualizować procedury monitorowania bezpieczeństwa,
✔ Wdrożyć system zarządzania wycofywaniem produktów,
✔ Dostosować polityki sprzedaży internetowej,
✔ Przeszkolić personel odpowiedzialny za zgodność z regulacjami.

Podsumowanie

Rozporządzenie GPSR to kluczowa regulacja, która zwiększa bezpieczeństwo produktów w UE. Obejmuje ono zarówno tradycyjne łańcuchy dostaw, jak i handel internetowy, wprowadzając surowsze wymogi dla platform e-commerce.

Jak PICTOPLAN może pomóc w dostosowaniu się do GPSR?

W obliczu nowych wymagań GPSR kluczowe staje się właściwe oznakowanie produktów, zgodność z normami oraz skuteczna komunikacja z konsumentami. PICTOPLAN oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie oznakowania i identyfikacji wizualnej produktów, zapewniając zgodność z nowymi regulacjami. Nasze doświadczenie we wdrażaniu procedur zgodności z normami prawnymi, a także choćby w projektowaniu etykiet pozwoli Ci uniknąć błędów i zwiększyć zaufanie klientów. Skontaktuj się z nami, aby dowiedzieć się, jak możemy pomóc Twojej firmie w dostosowaniu się do GPSR!